داروی پتاسیم سیترات (potassium citrate)، یک ترکیب شیمیایی است که از اتصال یونهای پتاسیم به سیترات تشکیل میشود. پتاسیم سیترات معمولا به عنوان یک ترکیب دارویی مورد استفاده قرار میگیرد که در مواردی از جمله درمان سنگهای کلیه، افزایش اسیدیته ادراری و کنترل برخی اختلالات گوارشی موثر است. این دارو با تأثیر محافظتی بر روی سلولهای کلیه باعث افزایش میزان ترشح ادرار از طریق مهار تولید اسیدهای غیرضروری میشود. علاوه بر این، پتاسیم سیترات میتواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری نموده و از اندازه و توده سنگهای موجود در سیستم ادراری بکاهد. در ادامه این مقاله از داروخانه آنلاین ویتامین ث قصد داریم به معرفی فواید potassium citrate بپردازیم. پس تا انتهای مطلب با ما همراه شوید!
داروی پتاسیم سیترات برای چیست؟
پتاسیم سیترات یک ترکیب دارویی است که اغلب به عنوان یک محلول مورد استفاده قرار میگیرد و به صورت دهانی مصرف میشود. این ترکیب شامل دو مولکول مختلف، یعنی پتاسیم و سیترات است. پتاسیم یک ماده معدنی مهم است که برای حفظ سلامتی عضلات، عملکرد قلب و حفظ تعادل آب و الکترولیت در بدن ضروری است. از طرفی، سیترات یک نوع اسید است که از منابع مختلفی مانند میوههای ترش مانند لیمو، نارنگی و هلو به دست میآید.
کاربرد اصلی داروی پتاسیم سیترات در درمان مشکلات مرتبط با سنگهای کلیه است. این دارو به عنوان یک داروی آلکالی کننده ادرار عمل میکند، به این معنی که با تغییر pH ادرار به سمت الکالیتر شدن، تشکیل سنگهای کلیه را کاهش میدهد. همچنین، داروی پتاسیم سیترات با افزایش مقدار پتاسیم در ادرار میتواند از تشکیل سنگهای کلیه با اکسالات (یک نوع ماده معدنی که در سنگهای کلیه وجود دارد) جلوگیری نماید. به طور کلی، این دارو برای افرادی که به سنگ کلیه مبتلا هستند یا در خطر ابتلا به آنها قرار دارند، توصیه میشود. اما همواره باید با دستور پزشک مورد استفاده قرار گیرد، زیرا ممکن است عوارض جانبی مانند اختلالات الکترولیتی ناخواسته را به همراه داشته باشد.
تفاوت داروی پتاسیم سیترات با پتاسیم کلراید
پتاسیم سیترات و پتاسیم کلراید دو ترکیب شیمیایی مختلف هستند که از طریق مکانیسمهای مختلفی در بدن عمل میکنند. پتاسیم کلراید اصطلاحا یک نمک است که شامل پتاسیم و کلر میباشد. این ترکیب به عنوان یک منبع پتاسیم به کار میرود. پتاسیم کلراید به عنوان یک جذب کننده آب و الکترولیت مهم در بدن عمل نموده و برای حفظ تعادل الکترولیتی در بدن ضروری است. همچنین، از پتاسیم کلراید به عنوان یک مکمل غذایی برای جبران کاهش پتاسیم در بدن در اثر برخی شرایط مانند اسهال یا استفراغ استفاده میشود.
در مقابل، پتاسیم سیترات یک نمک پتاسیمی از اسید سیتریک است. این ترکیب به عنوان یک جذب کننده اسیدی در بدن عمل نموده و میتواند به عنوان درمان برای برخی اختلالات اسیدیته مانند سنگهای کلیه مفید باشد. همچنین، پتاسیم سیترات عمدتا از تشکیل سنگهای کلیه با نقاط اسیدی بالا جلوگیری میکند و با کاهش اسیدهای موجود در ادرار، میزان تشکیل سنگهای کلیه را کاهش میدهد. به عنوان یک مکمل، پتاسیم سیترات ممکن است در مواردی مانند اختلالات اسیدیته مزمن یا تشکیل سنگهای کلیه توصیه شود.
نام تجاری داروی پتاسیم کلراید
پتاسیم کلراید یک ترکیب مهم در زمینه پزشکی است که به عنوان یک الکترولیت اساسی شناخته میشود. این دارو در ترکیباتی با نام تجاری Kaliumdurule، Kaochlor، Kaon-Cl، Kloruess، Klotrix، Potachlor، Potasalan و Potassine شناخته میشود. الکترولیتها موادی هستند که به صورت یونی در محیط آبی حل شده برای حفظ تعادل الکترولیتی بدن ضروری هستند. پتاسیم کلراید به عنوان یک منبع اصلی پتاسیم که فواید زیادی برای عملکرد موثر قلب، عضلات و سیستم عصبی دارد، کاربرد دارد.
این دارو به عنوان مکمل درمانی برای کاهش کمبود پتاسیم در بدن مورد استفاده قرار میگیرد و در درمان برخی اختلالات قلبی و عضلانی نیز مفید است. از جمله عوارض جانبی احتمالی این دارو میتوان به تهوع، استفراغ، اسهال یا اختلالات گوارشی دیگر اشاره نمود که در این صورت پزشک متخصص مصرف مکمل گوارش و معده را به عنوان فرآیند درمانی اصلی معرفی خواهد نمود.
فواید و مضرات قرص اوروسیترا
اوروسیترا یا همان قرص پتاسیم سیترات، یک داروی قلیاییکننده ادرار است که برای موارد مختلفی از جمله درمان سنگهای اگزالات کلسیمی، هیپوسیتراتوری، اسیدوز توبولهای کلیوی همراه با سنگهای کلسیمی، اسیدوز ناشی از اختلالات توبولهای کلیوی، درمان و پیشگیری از سنگهای اوراتی و همچنین درمان و پیشگیری سنگهای سیستئینی استفاده میشود. یکی از فواید اصلی اوروسیترا، قلیاییسازی ادرار است که با افزایش pH ادرار میتواند کمک کند تا سنگهای اوراتیک، کلسیمی و سیستئینی که در دستگاه ادراری ایجاد شدهاند، حل شده یا کوچکتر شوند و به راحتی از بدن دفع گردند.
این دارو همچنین میتواند از تشکیل سنگهای جدید در دستگاه ادراری جلوگیری کند، زیرا با تنظیم pH ادرار، احتمال تجمع موادی که برای تشکیل سنگ مورد نیازند کاهش مییابد. اما باید توجه داشت که اوروسیترا همچنین میتواند مواردی از جمله تکرر شدید ادرار، تهوع، استفراغ، بیماری گوارشی مزمن و اختلالات الکترولیتی نظیر افزایش سطح پتاسیم در خون را ناشی از مصرف طولانی مدت داشته باشد. در صورت عدم ناسازگاری بدن با هریک از ترکیبات این دارو میتوانید از دیگر داروهای کلیه و مجاری ادرار تحت نظر متخصص استفاده نمائید.
داروی پتاسیم سیترات برای پسردار شدن
داروی پتاسیم سیترات در عمده موارد برای موارد متفاوتی از جمله کاهش اسیدیته ادراری، پیشگیری از تشکیل سنگهای کلیه و درمان برخی اختلالات ادراری استفاده میشود. این دارو با افزایش سطح پتاسیم در ادرار باعث افزایش pH ادرار و کاهش احتمال تشکیل سنگهای کلیه میشود. اما داروی پتاسیم سیترات به تنهایی برای افزایش احتمال باروری نیست و برای این منظور استفاده نمیشود. برای باروری، نقش عواملی مانند سلامتی عمومی، اسیدیته و آلکالینیته محیط رحم و سلامتی اندامهای تولید مثلی و کیفیت اسپرم مهم هستند. در نتیجه، برای اهداف باروری، مشاوره با متخصص زنان و زایمان بسیار مهم است تا درمانی مناسب و موثر برای هر فرد تعیین گردد. توجه داشته باشید، مصرف مولتی ویتامین بانوان در این دوران به شدت توصیه میشود.
داروی پتاسیم سیترات برای لاغری
پتاسیم سیترات یک ترکیب شیمیایی است که در برخی موارد برای مدیریت مشکلات کلیه و ادرار مورد استفاده قرار میگیرد، اما استفاده از آن به منظور لاغری موثر نیست و حتی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. پتاسیم سیترات اغلب به عنوان یک اسید نوترالیزهکننده استفاده میشود تا pH ادرار را تغییر دهد و از تشکیل سنگهای کلیه جلوگیری نماید. از این رو، این دارو نقش مستقیمی در لاغری ندارد. به منظور کاهش وزن بهتر است که رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم را در برنامه خود قرار دهید و در صورت تمایل به کاهش وزن در مدت زمان کم از قرص لاغری و کاهش وزن تحت نظر متخصص استفاده کنید.
مقدار و نحوه مصرف داروی پتاسیم سیترات
برای دستیابی به مقدار مناسب سیترات در ادرار به منظور جلوگیری از تشکیل سنگهای کلسیمی، معمولا مصرف روزانه 320 تا 640 میلیگرم پتاسیم سیترات توصیه میشود. این مقدار ممکن است بر اساس توصیه پزشک و شرایط خاص هر فرد تنظیم گردد. برای تنظیم pH ادرار در بازه 6.0 تا 7.0، حداکثر دوز داروی پتاسیم سیترات 100 میلیگرم در روز است.
این دوزها اغلب با غذا یا بعد از آن به مدت 30 دقیقه یا همراه با میان وعدهها تجویز میشود. بنابراین، برای حفظ سطح مناسب سیترات در ادرار و تنظیم pH، بهتر است که دستورات پزشک را به دقت دنبال نموده و دارو را در زمانهای تعیین شده مصرف کنید. مصرف همزمان این دارو با غذا یا در زمانهای مشخص شده میتواند در جذب بهتر و حفظ اثربخشی آن کمک کند.
موارد منع مصرف قرص پتاسیم سیترات
قرص پتاسیم سیترات یک داروی مفید برای کنترل اسیدیته ادرار و پیشگیری از تشکیل سنگهای کلیوی است، اما برخی از افراد باید از مصرف آن خودداری کنند. افرادی که حساسیت یا آلرژی به قرص پتاسیم سیترات یا هر داروی دیگری دارند، بهتر است این دارو را استفاده نکنند، زیرا ممکن است باعث بروز واکنشهای ناخوشایند و حتی واکنشهای آلرژیک گردد. به علاوه، برخی از وضعیتهای پزشکی مانند بارداری، شیردهی، بیماریهای قلبی، نارسایی کلیوی، عفونت مجاری ادراری و دیابت نیز میتوانند مواردی باشند که مصرف قرص پتاسیم سیترات را محدود میکنند یا آن را غیرمجاز میسازند.
هشدارها و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی پتاسیم سیترات
استفاده از پتاسیم سیترات در کودکان زیر یکسال به دلیل ریسکهای جدی مانند هایپرکالمی و آلکالوز به شدت توصیه نمیشود. یکی از اصلیترین مشکلات مرتبط با مصرف بیش از حد داروی پتاسیم سیترات، هایپرکالمی است که در آن سطح پتاسیم خون به سطح بالایی افزایش مییابد و منجر به علائمی مانند ضربان قلب نامنظم، ضعف عضلات و حتی ناراحتی گوارشی میشود. علاوه بر این، مصرف بیش از حد این دارو میتواند باعث آلکالوز ادراری گردد که مشکلات دیگر را در پی دارد.
بنابراین، برای جلوگیری از این مشکلات، بسیار مهم است که مصرف این دارو تحت نظر پزشک با رعایت دقیق دستورات و دوزهای تجویز شده صورت گیرد. همچنین، در طول درمان با داروی پتاسیم سیترات، پیگیری مداوم از طریق معاینات و آزمایشات توسط پزشک ضروری است تا هرگونه تغییرات ناخواسته در سطح پتاسیم خون و سایر پارامترهای بدنی تشخیص داده شده و اقدامات لازم برای پیشگیری از مشکلات جدی صورت گیرد.
اشکال دارویی پتاسیم سیترات
داروی پتاسیم سیترات به صورت اشکال دارویی مختلفی مانند قرص، کپسول، پودر و محلول در داروخانه موجود است. هر یک از این اشکال دارویی ممکن است دارای مزایا و معایب خاص خود باشند. برای مثال، قرص و کپسولهای پتاسیم سیترات به راحتی قابل مصرف و دارای دوزهای دقیقتر هستند، اما برای جذب بدن زمانی طول میکشد. از طرف دیگر، پودر و محلولهای پتاسیم سیترات به سرعت بیشتری جذب میشوند، اما ممکن است تعیین دوزهای دقیقتر برای بیمار را سختتر کند. انتخاب اشکال دارویی مناسب باید بر اساس نیازهای پزشکی و شرایط بیمار تعیین گردد تا از اثرات جانبی ناخواسته جلوگیری شود.
مکانیسم اثر داروی پتاسیم سیترات
داروی پتاسیم سیترات دارای اثرات فارماکولوژیک مختلفی است که تاثیر مستقیم بر فرایند تشکیل و دفع سنگهای کلیه دارد. مکانیسم عمل پتاسیم سیترات از طریق اسید سیتریک در داخل ادرار که برای تنظیم pH ادرار استفاده میشود به وجود میآید. این دارو با افزایش pH ادرار، فرایند تشکیل سنگهای کلسیمی را کاهش میدهد. علاوه بر این، سیترات موجود در پتاسیم سیترات با یونهای کلسیم در ادرار واکنش میدهد و موجب تشکیل یک مرکب غیر قابل حل شده که در نتیجه کاهش احتمال تشکیل سنگهای کلسیمی را منجر میشود.
داروی پتاسیم سیترات با سرعت بالایی جذب میشود و پس از تجزیه در بدن، اثرات آن در حدود یک ساعت پس از مصرف ظاهر شده و تا حدود 12 ساعت ادامه دارد. پس از متابولیسم در کبد، بیشترین بخش از دارو به صورت فعالیت بیکربنات از طریق ادرار دفع میشود. این مکانیسم دفع، منجر به افزایش میزان اسید سیتریک در ادرار میشود که به دلیل افزایش pH، تشکیل سنگهای کلسیمی را کاهش میدهد. به طور کلی، اثرات فارماکولوژیک و مکانیسم عمل پتاسیم سیترات بهبود pH ادرار و مهار تشکیل سنگهای کلسیمی را تسهیل میسازد.
تداخلات دارویی پتاسیم سیترات
پتاسیم سیترات با برخی داروها تداخل دارد که میتواند تأثیرات جانبی جدی ایجاد کند. برخی از این تداخلات، عبارتند از:
- دیورتیکها
افزایش مصرف پتاسیم در کنار دیورتیکها میتواند باعث افزایش سطح پتاسیم خون شده و باعث تشدید عوارض جانبی مانند هیپرکالمی گردد.
- ACE inhibitors و ARBs
این داروها نیز با افزایش سطح پتاسیم خون متراکم شده و در صورت مصرف همزمان با پتاسیم سیترات ممکن است خطر هیپرکالمی را افزایش دهند.
- بلوک کنندههای بتا
مصرف همزمان پتاسیم سیترات با بلوک کنندههای بتا میتواند افزایش سطح پتاسیم خون را تشدید نماید.
- NSAIDs (مثل آسپرین)
مصرف همزمان پتاسیم سیترات با NSAIDs باعث کاهش عملکرد کلیه شده و افزایش سطح پتاسیم خون را در پی دارد.
- ترکیبات کلرید دار محتوی سدیم
مصرف همزمان پتاسیم سیترات با ترکیبات کلرید دار محتوی سدیم میتواند باعث افزایش جذب پتاسیم گردد.
- هپارین و داروهای ضد انعقاد
این ترکیبات میتوانند باعث افزایش خطر خونریزی شوند، ولی مصرف همزمان با پتاسیم سیترات ممکن است این خطر را افزایش دهد.
- داروهای ضد دیابت
برخی از داروهای ضد دیابت میتوانند باعث افزایش سطح پتاسیم خون شوند، و افزایش مصرف پتاسیم سیترات ممکن است این اثر را تشدید کند.
- کورتیکواستروئیدها
مصرف همزمان پتاسیم سیترات با کورتیکواستروئیدها نیز میتواند افزایش سطح پتاسیم خون را به همراه داشته باشد.
مصرف قرص پتاسیم سیترات در بارداری و شیردهی
در حالت عمومی، مصرف پتاسیم سیترات در دوران بارداری و شیردهی باید تحت نظارت پزشک باشد. این دارو به طور کلی برای کنترل سنگهای کلیه و همچنین در برخی موارد برای مقابله با اسیدیته ادراری استفاده میشود. اما، در دوران بارداری و شیردهی بهتر است با مشاوره پزشک مورد استفاده قرار گیرد، زیرا اثرات آن بر جنین و نوزاد کاملا متفاوت است و نیاز به تنظیم دوز برای هر فرد دارد. از سوی دیگر، مصرف داروی پتاسیم سیترات در برخی موارد حاد در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمیشود، بنابراین این موضوع باید با پزشک متخصص زنان مطرح گردد تا تصمیم مناسبی اتخاذ شده و سلامت مادر و جنین یا نوزاد تضمین شود.
بهترین زمان مصرف داروی پتاسیم سیترات
بهترین زمان مصرف داروی پتاسیم سیترات به هدف درمانی شما وابسته است. اگر هدفتان پیشگیری یا درمان سنگ کلیه باشد، معمولا دوزهای کم پتاسیم سیترات را در طول روز میتوانید مصرف کنید. اما اگر مشکل اصلی شما مربوط به اسیدیته بیش از حد در ادرار است، مصرف آن بهتر است به صورت منظم و در زمانهای معین صورت گیرد. در این صورت، عمدتا پتاسیم سیترات را همراه با غذا یا میان وعده مصرف کنید تا اثرات جانبی مثل تهوع و افزایش احتمال خلط معده کمتر شود. همچنین توجه داشته باشید که دو برابر کردن دوز در یک نوبت را خودسرانه انجام ندهید و دارو را با معد خالی مصرف نکنید.
شرایط نگهداری potassium citrate
داروی پتاسیم سیترات یک ترکیب شیمیایی حساس است و نیازمند شرایط نگهداری خاصی میباشد تا از تغییرات شیمیایی و فیزیکی آن جلوگیری به عمل آید. بهترین شرایط نگهداری شامل دمای محیط معتدل بین 20-25 درجه سانتی گراد است. دمای بالا ممکن است منجر به تجزیه سریعتر دارو شود، در حالی که دمای پایینتر احتمال کریستالهای تشکیل شده در داخل محلول را افزایش میدهد.
علاوه بر این، داروی پتاسیم سیترات باید در محیط خشک نگهداری شود، زیرا رطوبت میتواند به رشد میکروارگانیسمها و تغییرات شیمیایی کمک کند. مهمتر آنکه، این دارو میبایست دور از نور مستقیم آفتاب قرار گیرد، زیرا نور میتواند باعث تجزیه ترکیبات داخل آن شود. بنابراین، بهتر است داروی پتاسیم سیترات در جایی نگهداری شود که از تغییرات ناگهانی دما و رطوبت جلوگیری شده و کیفیت و اثربخشی دارو محفوظ بماند.
کلام پایانی
داروی پتاسیم سیترات یک ترکیب شیمیایی است که از اتصال یون پتاسیم به اسید سیترات تشکیل میشود و برای درمان برخی مشکلات سلامتی مانند کنترل اسیدیته ادرار، پیشگیری و درمان سنگ کلیه مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر این، داروی پتاسیم سیترات به عنوان یک مکمل معدنی نیز مورد استفاده قرار میگیرد، زیرا پتاسیم یکی از عناصر مهم برای حفظ تعادل الکترولیتی بدن است. اما مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد و با دقت صورت گیرد، زیرا ممکن است در برخی موارد، اثرات جانبی مانند اختلالات گوارشی یا ناراحتی معده را در پی داشته باشد.
برای خرید آنلاین دارو میتوانید هم اکنون با پشتیبانی سایت داروخانه آنلاین ویتامین ث تماس بگیرید و اطلاعات لازم را در زمینه خرید داروی پتاسیم سیترات دریافت نمائید. در غیر اینصورت، با جستجوی محصول مورد نظر در ابتدای همین صفحه از سایت، خرید اینترنتی دارو را به راحتی انجام داده و درب منزل تحویل بگیرید.