نقش متفورمین در سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیاری از بانوان را در سنین باروری درگیر می کند. این عارضه از عدم تخمک گذاری صحیح و منظم در تخمدان، سرچشمه می گیرد. با عدم تخمک گذاری و رشد به موقع فولیکول ها به سمت بالغ شدن سطح ترشح هورمون های زنانه کاهش پیدا کرده و سطح هورمون های مردانه بیشتر می شود. از این رو عارضه های شدید تخمدان پلی کیستیک بروز پیدا می کند که در بسیاری مواقع موجب ناباروری، آمنوره، چاقی و سندرم متابولیک می شود.

متناسب با این عارضه ها برای درمان و یا پیشگیری از بروز آنها پزشک معالج داروهای پزشکی را تجویز می کند تا از بروز عارضه های تخمدان پلی کیستیک جلوگیری شود. یکی از این داروهای موثر درمانی، متفورمین است که در سندرم متابولیک و مقاومت به انسولین نقش بسزایی دارد که در این متن از داروخانه آنلاین شبانه روزی ویتامین ث به بررسی نقش متفورمین در سندرم تخمدان پلی کیستیک خواهیم پرداخت.

علائم تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک

بیماری تخمدان پلی کیستیک با نام علمی سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS شناخته می شود. تخمدان پلی کیستیک به طور کلی بر باروری و فرآیندهای بارداری زنان تاثیر منفی می گذارد و همچنین در پیدایش بیماری های مختلف در بدن فرد نیز نقش مهمی دارد. در تخمدان زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک تعداد زیادی ساختار کیستیک که معمولا اندازه کوچکی دارند و خصوصیات خوش خیم را نشان می دهند ظاهر می شود.

اگرچه این کیست ‌ها خوش‌ خیم هستند، اما بی ‌نظمی قاعدگی در افرادی که به مرور زمان به این سندرم مبتلا می‌شوند مشاهده شده، زیرا عملکرد طبیعی بدن را مختل می‌ کنند و ساختاری غیرطبیعی دارند. با بی نظمی قاعدگی، اختلالات و تغییراتی در الگوی قاعدگی فرد شروع می شود. در نتیجه افراد مبتلا به این سندرم کمتر باردار می شوند. علاوه بر این، تغییراتی در تولید هورمون ها در بدن افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک ایجاد شده و در نتیجه این وضعیت، افراد مبتلا به این سندرم بیش از حد طبیعی رشد مو و آکنه را تجربه می کنند.

اگرچه هنوز دلیل اصلی پیدایش سندرم تخمدان پلی کیستیک در بدن را نمی توان مشخص کرد، اما عموما تصور می شود که این سندرم ریشه ژنتیکی داشته باشد. تخمدان زنان مبتلا به این سندرم در مقایسه با افراد عادی ظاهر متفاوتی دارد، علاوه بر فولیکول هایی که می توانند بالغ و بارور شوند تعداد زیادی فولیکول های نارس و کاذب وجود دارد که از عملکرد صحیح فولیکول های اصلی می کاهد و اکثر آنها قادر به لقاح نیستند.

تعداد ساختارهای کیستیک که در فرد ظاهر می شود و میزان تثیر آنها بر باروری بسته به دوره بیماری و دوره شروع درمان متفاوت است. در مواردی که سندرم تخمدان پلی کیستیک برای مدت طولانی بدون درمان سپری می شود. می تواند موجب بروز علائمی شود که در ادامه نام می بریم:

علائم اولیه تخمدان پلی کیستیک

پریودهای نامنظم
افزایش وزن ناگهانی
دل درد
لکه بینی
پریودهایی در مدت زمان کوتاه و یا طولانی
مقاومت به کاهش وزن
رشد موهای زائد در نواحی چانه، گردن، دور سینه و ناف
بروز لک، جوش آکنه
پوست چرب
ریزش مو
موی چرب
افسردگی

علائم پیشرفته تخمدان پلی کیستیک

ناباروری
سقط جنین
مقاومت به انسولین
بروز دیابت نوع 2
فشار خون بالا
اختلالات اضطرابی
آپنه خواب
سطوح بالای هورمون آندروژن در خون
ضخیم شدن صدا
تیره شدن و ضخیم شدن پوست در ناحیه پشت گردن، آرنج، قوزک و کشاله ران

راه حل های درمان تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک

از آنجایی که سندرم تخمدان پلی کیستیک علاوه بر ناباروری یک بیماری همراه با مقاومت به انسولین، چاقی، اختلالات متابولیک و خطر بیماری های قلبی عروقی است، نیاز به درمان بالینی طولانی مدت دارد. اما اصلاح روش زندگی و تمرکز بر کنترل وزن در یک محدوده BMI سالم، تغذیه درست و اصولی و استفاده از صبحانه های مخصوص تنبلی تخمدان، ورزش های منظم و استفاده از مکمل های مناسب برای تامین مواد ضروری بدن و تنظیم قاعدگی، در کنار این سبک زندگی درمان های پزشکی موثر تر واقع می شوند. درمان های دارویی برای درمان تخمدان پلی کیستیک به شرح زیر هستند:

قرص متفورمین برای تقویت تخمک گذاری و کاهش سطح انسولین در بدن و تنظیم هورمون ها
قرص کلومیفن که برای کاهش استروژن مصرف می گردد
لتروزول برای تحریک تخمک گذاری

که مهم ترین و شاخص ترین این داروها متفورمین است که در ادامه این متن به بررسی آن خواهیم پرداخت تا ببینیم متفورمین و تخمک گذاری چه رابطه ای باهم دارند.

بیشتر بخوانید: خطر ابتلا به دیابت در تخمدان پلی کیستیک چقدر است؟

متفورمین چیست؟

قرص متفورمین در واقع یک داروی کاهنده قند خون و کنترل انسولین در افراد مقاوم به انسولین، دیابت نوع 2 و پیش دیابت است. نام های دیگر متفورمین متفورمکس یا گلوکوفاژ بوده که در دوزهای مختلف 500 و 1000 عرضه می شود. متفورمین قادر به درمان قند خون نیست و فقط می تواند آن را تنظیم کرده و مادامی که از آن منظم استفاده شود در برابر قند خون ایمنی به وجود می آید. میزان مصرف داروی متفورمین در هر شخص متفاوت است و باید متناسب با تشخیص پزشک مصرف گردد.

تاثیر متفورمین بر درمان تنبلی تخمدان

زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک با عارضه مقاومت به انسولین و در طولانی مدت دیابت نوع 2 رو به رو هستند که متفورمین می تواند به کنترل انسولین و شکست این مقاومت به انسولین و جلوگیری از بروز دیابت نوع 2 جلوگیری کند. با توجه به اینکه مقاومت به انسولین موجب مشکلات متابولیکی و در نهایت چاقی می شود متفورمین می تواند با کاهش قند خون به کاهش وزن نیز کمک کند و کاهش وزن در تنبلی تخمدان یکی از راه های درمانی می باشد. مصرف متفورمین در تخمدان پلی کیستیک یا PCOS تاثیرات دیگری نیز دارد که با تنظیم هورمون انسولین و کارکرد صحیح هورمون ها و در پی آن به تخمک گذاری های منظم و کاهش اندروژن در خون، جلوگیری از سقط جنین و دیابت بارداری موجب بهبود و درمان می شود. با توجه به اینکه نامنظمی در قاعدگی می تواند تخمک گذاری های مختل شده ای را به وجود آورد و در پی آن اختلالات هورمونی و ناباروری رخ دهد، داروی متفورمین یکی از موثر ترین درمان های طولانی مدت در زنانی است که می خواهند باردار شوند و یا از بروز عوارض تنبلی تخمدان جلوگیری کنند.

بیشتر بخوانید: قرص متفورمین چیست؟ کاربرد، نحوه مصرف

بهترین زمان مصرف قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان

با توجه به تاثیر چشمگیر قرص متفورمین برای تقویت تخمک و درمان تنبلی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی کیستیک اولین رکن اساسی در نحوه مصرف متفورمین برای تخمک گذاری مصرف منظم آن است. قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان معمولا به شکل پیوسته رهش یا آهسته رهش مصرف می شود که یعنی ترکیبات آن از این نوبت مصرف تا نوبت بعدی آهسته و پیوسته در خون رها می شود و به تنظیم انسولین کمک می کند. بهترین زمان مصرف قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان همراه با غذا و یا پس از مصرف غذا خواهد بود. زیرا از کاهش و افت شدید قند خون کاسته و عوارض گوارشی آن کاهش میابد. میزان مصرف این دارو به شدت عارضه در بدن بستگی دارد و معمولا از 1 عدد در روز تا 3 عدد برای بدن قابل تحمل خواهد بود که میزان دز مصرفی باید توسط پزشک تجویز گردد. قرص متفورمین را نباید شکسته و یا خورد کرد بلکه باید درسته مصرف نمود و همراه با آن یک لیوان آب کامل مصرف کرد.

نکات مهم در مصرف قرص متفورمین برای کیست تخمدان

در صورتی که این دارو برای درمان کیست تخمدان پلی کیستیک تجویز شده باشد به چند نکته دقت کنید:

امکان دارد با مصرف این قرص قبل از خواب، صبح دچار سردرد ناشی از افت شدید قند خون بیدار شوید. می توانید برای جلوگیری از این عارضه این قرص را پس از ساعات پایانی روز یعنی عصر مصرف نکنید.
قرص متفورمین را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید زیرا می تواند موجب اوردوز و کاهش شدید قند خون شود.
در کنار مصرف متفورمین ورزش و اصلاح شیوه تغذیه واجب است.
در صورت مصرف داروهای دیگر قبل از مصرف متفورمین با پزشک داروساز مشورت کنید.
مصرف منظم و طولانی مدت قرص متفورمین می تواند موجب کاهش ویتامین های B و مخصوصا B12 شود که برای جبران آن بهتر خواهد بود از مکمل های حاوی ویتامین های B استفاده کنید. در واقع متفورمین می تواند جذب این ویتامین را در بدن کاهش داده و علائم کمبود ویتامین B را مشاهده کنید. از آنجایی که کمبود ویتامین B12 در بدن می تواند عوارض بسیاری داشته باشد و کم خونی هم یکی از نشانه های آن است مصرف مکمل های گروه B و آهن را در این دوران جدی بگیرید.

بیشتر بخوانید: مکمل های موثر در تخمدان پلی کیستیک

قرص ب کمپلکس پلاس آهن نکستایل

از آنجایی که مصرف متفورمین می تواند سبب کاهش جذب ویتامین B در بدن شود بهتر خواهد بود قرص ب کمپلکس پلاس آهن نکستایل را مصرف کنید. این قرص حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین E، آهن، ب کمپلکس و ویتامین C بوده و یک مکمل ویتامین گروه ب است که انتخابی مناسب برای جلوگیری از بروز فقر آهن در آینده می باشد. از ترکیبات این محصول می توان به آیرون بیس گلیسینات، B1، B2، B3، B5، B6، B7، B9، ویتامین C، E اشاره داشت. قرص ب کمپلکس پلاس آهن نکستایل با تامین آهن مورد نیاز بدن از بروز کم خونی ناشی از فقر آهن در افراد جلوگیری می‌کند. این محصول نیاز بدن به ویتامین‌های گروه ب را تامین کرده و علائم کمبود آهن در بدن را از بین می‌برد.

- ویتامین گروه ب
قرص ب کمپلکس پلاس آهن نکستایل 60 عدد

۱,۹۶۲,۰۰۰ ریال

اطلاعات بیشتر

کپسول فولیک‌‌‌‌ اسید یوروویتال

کپسول فولیک‌‌‌‌ اسید یوروویتال یکی از ویتامین‌های ضروری از خانواده ویتامین‌های گروه B است که بدن انسان قادر به ساخت این ویتامین نبوده و تامین این ویتامین در بدن وابسته به جذب کافی و مداوم آن از طریق مکمل‌های غذایی روزانه است. از ترکیبات موثر در این محصول می توان به روغن دانه سویا، امولسیفایر لسیتین سویا، ژلاتین گاوی، گلیسیرین عامل رطوبتی، اسید فولیک اشاره کرد. این مکمل ویژگی های شاخصی نظیر کمک به ساخت گلبول های قرمز، حفظ سلامت جنین در دوران بارداری و جلوگیری از کم خونی دارد.

تخفیف
- ویتامین گروه ب
کپسول فولیک‌‌‌‌ اسید یوروویتال 60 عدد

قیمت اصلی ۶۵۴,۰۰۰ ریال بود.قیمت فعلی ۱۸۹,۰۰۰ ریال است.

اطلاعات بیشتر

کلام پایانی

نقش متفورمین در سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیار شاخص است و این دارو یکی از بهترین درمان ها هم برای تقویت تخمک گذاری و هم جلوگیری از بروز عارضه های سندرم تخمدان پلی کیستیک است. بهتر است اگر پزشک برای درمان فعلی شما و بهبود تنبلی تخمدان قرص متفورمین را تجویز کرده آن را منظم مصرف کنید و مصرف آن هرگز قطع نگردد. دقت داشته باشید معمولا مصرف متفورمین در تخمدان پلی کیستیک یا PCOS در دوره های طولانی مدت تجویز می گردد و باید دوره های مصرف را کامل کنید. اگر بدون تجویز پزشک مصرف متفورمین را متوقف کنید علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک شدید تر شده و باز می گردند.

دکتر نازنین رمضانی

دکتر نازنین رمضانی فارغ التحصیل سال 1389 از واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی و در حال حاضر موسس و مسئول فنی داروخانه دکتر رمضانی با نام داروخانه ویتامین ث در تهران هستم.